DZIEWULE 1441
 
Osoby posiadające stare fotografie, dokumenty lub inne pamiątki związane z historią wsi Dziewule serdecznie zapraszam do współpracy - A.B.
Źródła: XV-XVIII w.: 1. Słownik historyczno-geograficzny | 2. Osady zaginione | 3. Kopia dokumentu sprzedaży Grodziska i Sobiestanu w 1441 r. | 4. Rejestr poborowy z 1531 r. | 5. Rejestr poborowy z 1552 r. | 6. Sumariusz włók szlacheckich z 1552 r. | 7. Rejestr poborowy z 1580 r. | 8. Rejestr poborowy z 1589 r. | 9. Rejestr poborowy z 1621 r. | 10. Sumariusz włók szlacheckich z 1644 r. | 11. Protestatia Obywatelów Powiatu Łukowskiego z 1653 r. | 12. Spis głów wsi Dziewule (łącznie z Januszówką) oraz Koziestany z 1673 r. | 13. Spis głów wsi Dziewule, Januszówka oraz Koziestany z 1674 r. | 14.Spis głów wsi Dziewule oraz Januszówka z 1676 r. | 15. Zestawienie danych z rejestrów pogłównego z lat 1673, 1674, 1676 | 16. Taryfy podymnego z lat 1775 - 1794 | 17. Spis ludności Diecezji Krakowskiej z 1787 r. || XIX-XX w.: ogłoszenie o wypłacie za dostawę koni wykorzystanych do przejazdu cara w 1845 r. | karczma w 1845 r. | Hipoteka Dóbr Ziemskich Dziewule cz. A | Rejestr pomiarowy folwarku po uwłaszczeniu

2. Osady zaginione

Stefan Wojciechowski, Anna Sochacka, Ryszard Szczygieł, Osady zaginione i o zmienionych nazwach historycznego wojewóztwa mazowieckiego, Dzieje Lubelszczyzny, T. IV, PWN W-wa, 1986, s. 50:

DZIEWULE, gm. Zbuczyn Poduchowny, woj. siedleckie. Po raz pierwszy notowano tę osadę w 1441 r. jako wieś graniczącą z Grodziskiem (ZDM VIII 2345). W 1491 r. zapisano ją Dziewlie, graniczyła z Krasuszą (KpŁ 39v). Od 1529 r. notowana jako Dzyewulye (LR 416), później Dzewle w 1531 r. (ZD XIV 378), Dziewolie w 1552 r. (ZD XIV 396), w 1603 r. (Vis. DL 96 194) są to już Dziewule. Ponadto w 1580 r. (ZD XIV 414) i 1620 r. (LR 172) odnotowano ją jako Dziewule Stare. W 1673 r. (RPogł. Ł 13v) są to ponownie tylko Dziewule i tak w XVIII- XX w. (WU I 401). Dziewule Stare to zapewne nazwa dawana tej wsi od drugiej połowy XVI w. dla odróżnienia jej od młodszych Dziewul Januszówki, obecnej Januszówki (zob.).

Skrót Objaśnienie
KpŁ Księga podkomorska łukowska, Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie, sygn. 1/22031.
LR Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z 1529 r. (tzw. Liber Retaxationum), wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, Kraków 1968.
Mp Kodeks dyplomatyczny Małopolski, wyd. F. Piekosiński, t. I-IV, Kraków 1876-1905; t. V – materiały w Zakładzie Dokumentacji Instytutu Historii PAN w Krakowie.
Fragmenty łukowskich ksiąg podkomorskich XV-XV w. w Archiwum Państwowym w Lublinie
RPogł. Ł Rejestr pogłównego ziemi łukowskiej z r. 1673, Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Skarbu Koronnego, Dz. I, ks. 72, k. 2-48v.
RP Rejestry poborowe województwa lubelskiego. (Rejestr z r. 1531 wyd. A. Pawiński, Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym opisana, t. IV, W-wa 1886. Rejestr z r. 1533 w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Skarbu Koronnego I, t. 33, k. 181-289)
WU Wykaz urzędowych nazw miejscowych w Polsce, t. 1-3, W-wa 1980-1982.
Vis DL Wizytacje kościelne: Archiwum Diecezjalne w Lublinie, vol. 96 z 1603 r. ; vol. 98 z 1683 r. ; vol. 100 z 1678-79 r.; vol. 101 i 102 z l. 1738-39; vol. 103 z 1748 r.; vol. 104 i 105 z l. 1781 i 1782; vol. 182 i 183 z 1800 r.; vol. 190 z 1803 r.; vol. 189, 193, 194, 195 z l. 1801-1806; vol. 196a z l. 1807-08; vol. 205, 206, 208 z l.1830-1835.
ZDM Zbiór dokumentów małopolskich, wyd. S. Kuraś i I. Sułkowska-Kurasiowa, t. I-VIII, Kraków-Wrocław 1962-1975.
ZD XIV Źródła dziejowe, t. XIV: Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym opisana przez Adolfa Pawińskiego. Małopolska, t. III, W-wa 1886.

powrót

 

 

Andrzej Boczek
boczeka@wp.pl

Copyright ©