Nazwa wsi

Źródło

Informacje historyczne

CZIOSNA

Litak Rd., s. 139

dziś Ciosny, wieś leżąca na zachód od Dziewul (za Lasem Dziewulskim). W 1604 r. niewielka wieś, jest w niej 6 zagród na rolach, integra decima (Litak Rd., s. 139).

DAĆBOGI

Wojciechowski, s.47

gm. Wiśniew, woj. siedleckie. W 1531 r. (ZD XIV 381) jednołanowa wieś szlachty zagrodowej Jastrząbye Daczbogy, w 1552 r. było tam tyle samo ziemi, a nazwę zapisano Jastrzambie Daczbogi (ibid. 391). W 1564 r. nadal mieszkała tam tylko szlachta zagrodowa, ale już na 6 łanach ziemi (KsP 33 636), tyleż miały Jastrząbie Daczbogy w 1580 r. (ZD XIV 409), tylko 4 łany w 1589 r. (KsP 33 798v) i w 1620 r. (Jastrząbie Dacz Bogi (RL 164 - w tekście: z Daczbogow Jastrząbia). Podobnie pisano je później, np. w 1673 r. Jastrząbie Dadzibogi (RPogł. Ł 4v). W 1877 r. nazwę wsi zapisano Jastrzębie Daćbogi (SKP I 222), podobnie w 1921 r. (Spis 1921) oraz w spisach następnych. Obecnie wieś ta nazywa się tylko Daćbogi (Spis 1967; WU I 293).

GOŁOWIERZCHY

Wojciechowski, s. 54

gm. Trzebieszów, woj. siedleckie. W 1418 r. istniała w parafii łukowskiej wieś Kraschuscha z 4 kmieciami (ZDM I 328), odnotowana jako Golewyrzchy w 1484 r. (KpŁ 82v). W 1529 r. Golowyerzchy leżały w parafii Trzebieszów (LR 423). Najpewniej wywodziły się one ze starszej, bo w 1418 r. istniejącej wsi szlacheckiej Kraschuscha (zob. Krasusy), skoro w 1531 r. nosiły one, podobnie jak inne wsie w sąsiedztwie, wspólne z nimi określenie Crassusza, w danym przypadku: Crassusza Golowierzchi (ZD XIV 379). W 1552 r. Crassusza Golowierzschi miała liczną szlachtę zagrodową oraz 12 gospodarstw chłopskich (ibid. 398), w 1620 r. Kraszusze Golowierzchy zamieszkiwali sami Krasuscy (RL 186). Podobnie pisano nazwę tej wsi do początku XIX w. Jeszcze w 1827 r. odnotowano Krasusze Gołowierzchy (Tab I 240). W ciągu XIX w. dodatek Krasusza zanikł, pozostały tylko Gołowierzchy (SKP 1877 I 169), co utrzymało się do dzisiaj (WU I 482).

JANUSZÓWKA

Wojciechowski, s. 61

gm. Zbuczyn Poduchowny, woj. siedleckie. Pierwszy raz notowana w 1529 r. jako Janussow (LR 416), ale w 1564 r. zapisano ją jako Dziewlki Januszow, 4-łanową wieś szlachty zagrodowej (KsP 33 644). W 1580 r. wieś ta miała 2 gospodarstwa szlachty zagrodowej na 3 łanach ziemi i nazywała się Dziewule Janusowka (ZD XIV 414). Dawna wieś Dziewule (zob.) w tym samym roku, dla odróżnienia zapewne od młodszej Januszówki, zapisana została jako Dziewule Stare. W l. 1589 (KsP 33 805v) i 1620 (RL 171-2) wieś nosi nazwę Dziewule Janussowka, chociaż w 1603 r. po wsi Dziewule odnotowano wieś Dziewulki (Vis. DL 96 194). Od 1678 r. ciągle pisano ją Januszowka (Vis. DL 100 206) i tak do dzisiaj (WU I 627).

JASTRZĘBIE

Wojciechowski, s.63

Wieś ta występuje w parafii Łuków od 1418 r. (ZDM I 328). Jeszcze w XV w. rozpadła się na części. W 1418 r. (ibid.) odnotowano obok starej części wsi także Lapini, zaś w 1495 r. występują Tworki (KpŁ 88). Dalszy proces podziału obserwujemy w XVI w. W 1507 r. odnotowano Jastrzębie Kąty, Mroczki i Śmiary (KpŁ 64, 65), zaś w 1531 r. Jastrzębie Daćbogi i Pluty (ZD XIV 377, 381-2). Jeszcze w 1678 r. w wizytacji parafii Domanice zanotowano jednocześnie „villae sex dictae Jastrzębie (Vis. DL 100 221). Z analizy zapisów wynika, iż pod tym określeniem kryły się części wsi Jastrzębie zwane: Daćbogi, Łupiny, Mroczki, Pluty, Śmiary i Tworki. Występujący w początku XVI w. dział Kąty musiał być zaliczony do jednej z powyższych części Jastrzębi.

JASTRZĘBIE KĄTY

Wojciechowski, s.63

gm. Wiśniew, woj. siedleckie. Dział wsi Jastrzębie (zob.) notowany w 1507 r. (KpŁ 64). Innych informacji o tej części wsi brak z XVI-XIX w. Być może ten dział był w spisach podatkowych zaliczany do innej części wsi Jastrzębie. Nazwa Kąty pojawia się jednak w drugiej połowie XIX w. Jest to wzmianka z 1882 r. o folwarku Jastrzębie Kąty (SG III 502). Występuje on w 1921 r., kiedy znajdowały się tam dwa budynki zamieszkałe przez 28 osób (Spis 1921). Obecnie wieś ta nosi nazwę Jastrzębie Kąty (Spis 1967; WU I 637).

KOZIESTANY

KRASUSY

Wojciechowski, s. 73-74

W 1418 r. po podziale parafii łukowskiej pozostała przy niej wieś Kraschuscha z 4 kmieciami (ZDM I 328). W tym i następnym stuleciu należała ona do Łukowa, a po utworzeniu parafii w Trzebieszowie (zob.) do niej. W 1529 r. zapisano ją Crasussa Antiqua (LR 423), zapewne dla odróżnienia od innych wiosek szlachty zagrodowej od niej młodszych, które już istniały w 1529 r., miały swoje nazwy: Golowyerzchy, Ląka, Ząbry, Wolya Smolnya, do których dodawano wówczas określenie zaznaczające ich związki z gniazdem rodowym: Krasusa. W 1531 r. były Crasussa Golowierzchi, Crasussa Marczinovyata, Crasussa Lanka, Crasussa Zambri - Smolna Wola występuje w tym rejestrze jako samodzielna wieś (ZD XIV 379). Do wymienionych powyżej działów doszła w 1552 r. Crassusza Miklusche (ibid. 398). Bardziej skomplikowaną sytuację odnotowuje rejestr z 1580 r. (ibid. 421-2), gdzie w jednym kompleksie zapisano: Kraszusza Zembry i Wola Zembrowa, w drugim: Krasusza Mikluse, Konopczina Wola i Smolanka. Osobno zapisano także Golowierzchy Krasusza. Ponadto Krasusza Marczyszowietha, Smolna Wola oraz Żaky Krasusza zostały zapisane bez podania danych. Uwzględniając fakt, iż części te nikną z następnych spisów należy przyjąć, że już w 1580 r. poborcy nie zastali tak nazywanych działów Krasuszy. Smolna Wola mogła zmienić nazwę na Smolanka, Żaki i Marcinowięta zapewne zostały wchłonięte przez sąsiednie działy, stąd chyba brak danych przy ich nazwach. W XVII w. rejestry odnotowują: Krasuszę Zembry, Wolę Łączną, Wolę Konopczyną, Smolankę, Gołewierzchy i Miklusze (RL 185-6; RPogł.Ł 29v-30v). Jednakże nazwa Krasusy była używana na określenie całej aglomeracji osadniczej. Świadczy o tym zapis z 1721 r. - „Krasus wiosek numero 7” (Vis.KM 20 254), przy czym podana liczba działów wsi może oznaczać, iż jako samodzielne policzono części następnie wchłonięte przez działy sąsiednie. Wspólna nazwa Krasusze funkcjonowała jeszcze w XIX w., kiedy to na tym terenie zorganizowano gminę „mającą ten sam obszar co dawna okolica szlachecka” (SG IV 647). Gmina ta odnotowana została pod nazwą Krasusy w 1921 r. (Spis 1921), ale osiedla tej nazwy już nie było. Zob. Gołewierzchy, Łęcznowola, Mikłusy, Smolanka, Wólka Konopna, Zaolszynie, Zembry, Krasusza Żaki, Krasusza Marcinowięta.

ŁĘCZNOWOLA

Wojciechowski, s. 81

gm. Zbuczyn Poduchowny, woj. siedleckie. Kiedy osada ta została po raz pierwszy zapisana w 1529 r. (LR 423) w parafii Trzebieszów, nosiła nazwę Ląka. W 1552 r. Crasusza Lanka wieś szlachty zagrodowej na 2 gospodarstwach, ponadto 4 właścicieli uprawiających ziemię rękoma 6 chłopów (ZD XIV 398-399); w 1564 r. Krasusa Łąka z 6 łanami ziemi w rękach szlachty zagrodowej (KsP 33 657). W 1603 r. zapisano ją Łączna Wola (Vis. DL 96 180), podobnie w 1620 r. (RL 185) Wolia Łączna, zaś w 1683 r. występuje Łęczny wola (Vis. DL 98 70). W XVIII i XIX w. ciągle Łęczna wola. Od 1877 r. występuje Łęcznowola (SKP I 349). Podobnie w 1884 r. (SG V 649) i 1921 r. (Spis 1921). Tak też i obecnie (WU II 347).

ŁUPINY

Wojciechowski, s.82

gm. Wiśniew, woj. siedleckie. W 1418 r. Lapini były niedawno przedtem powstałą wioską na północnym skraju puszczy łukowskiej, pozostałą przy Łukowie po podziale tej parafii (ZDM I 328). Stanowiły wówczas dział wsi Jastrzębie (zob.). Były w tej wiosce wtedy zaledwie 2 rodziny szlachty zagrodowej. Tę samą nazwę nosiły i w 1531 r., miały półtora łanu ziemi i młyn (ZD XIV 382). W 1552 r. nazywane są Jastrzambie Lupiny mające półtora łanu ziemi i młyn (ibid. 392). W 1564 r. miały już 4 łany (KsP 33 637v), tyle samo Jastrząbie Lupini w l. 1530 (ZD XIV 410), 1589 (KsP 33 798) i 1620 (RL 164). Jastrzębie Łupiny i Łupiny w zapisach z XVII-XIX w. W 1877 (SKP I 222) i w 1921 (Spis 93) pisano je Jastrzębie Łupiny. Obok nich występuje również w gm. Domanice wieś Łupiny-Pieńki. Z kolei na mapie pow. łukowskiego z 1952 r. odnajdujemy osadę Jastrzębie-Pieńki, na zachód od Jastrzębi-Łupin. Oznacza to, że jeszcze przed 1921 r. z Łupin wydzieliła się nowa wieś, zwana Pieńki, która obecnie jest samodzielną osadą (Spis 1967 839). W spisie z 1978 r. Łupiny notowane jako samodzielna osada (WU II 366).

MROCZKI

Wojciechowski, s.91

gm. Wiśniew, woj. siedleckie. Dział wsi Jastrzębie (zob.) notowany od 1507 r. (KpŁ 65). W 1531 r. Mroczki były małą wioską szlachty zagrodowej mającą 3/4 łanu ziemi (ZD XIV 377, 381). W 1552 r. zanotowano je Jastrzambie Mroczky, które miały nadal 3/4 łanu (ibid. 392), w 1564 r. miały już 4 łany (KsP 33 637v), tyleż mają Jastrząbie Mroczki w l. 1580 (ZD XIV 409) i 1620 (RL 164). W XVII-XIX w. pisano je wymiennie Mroczki i Jastrzębie Mroczki. Ostatnia wersja występuje w l. 1877 (SKP I 222) i 1921 (Spis 1921), obecnie tylko Mroczki (Spis 1967; WU II 489).

Wojciechowski, s. 106

gm. Wiśniew, woj. siedleckie. Dział wsi Jastrzębie (zob.), zwany Pluthy, występuje w 1531 r. (ZD XIV 382). Zamieszkiwała je szlachta zagrodowa uprawiająca 1 łan ziemi. W 1552 r. Jastrzambie Plyuty prócz owego łana ziemi miały młyn wodny o 1 kole Korzecznym (ibid. 392). W 1564 r. było tam 6 łanów ziemi, młyn, a ponadto 3 zagrodników (KsP 33 637). W 1580 r. Jastrząbie Pluty, wciąż wieś szlachty zagrodowej, miały 4 łany ziemi, młyn i 4 zagrodników (ZD XIV 410). W 1589 r. zapisano tylko 3 łany ziemi, młyn i zagrody bez roli (KsP 33 798). W 1620 r. Jastrząbie Pluthy miały 4 łany ziemi uprawnej, należącej do Jastrzębskich, ponadto młyn „powodny” i 1 zagrodę bez roli (RL 164). W XVII-XVIII w. w zapisach występują Jastrzebie Pluty i Pluty, w XIX w. upowszechniła się forma Jastrzębie Pluty, którą widzimy jeszcze na mapie pow. łukowskiego z 1952 r. Obecnie wieś nosi nazwę Pluty (Spis 1967; WU II 746).

RADOMYŚL

Wojciechowski, s. 115

gm. Wiśniew, woj. siedleckie. Już w 1418 r. Radomyśl był wioską z 2 gospodarstwami szlachty zagrodowej, pozostałą przy parafii Łuków po wydzieleniu z niej parafii zbuczyńskiej (ZDM I 328). W 1529 r. została zapisana w parafii Zbuczyn jako Radomyssli (LR 416). W 1531 r. Radomisl Climenti (ZD XIV 383), w 1552 r. Radomisl Klimunthi (ibid. 396), w 1564 r. tylko Radomisl (KsP 33 644v), w 1580 r. Radomisl Stara (ZD XIV 413), tak samo w l. 1589 (KsP 33 804v) i 1620 (RL 170). Kiedy zniknęła wieś Radomyśl Sędki (zob.), a dokonało się to zapewne w XVII w., nie było już potrzeby określania starszego osiedla mianem „Stara”, pozostała już tylko Radomyśl. Tak pisano tę wieś w XVII-XIX w. oraz w 1921 r. (Spis 1921) i obecnie (Spis 1967; WU III 102).

RADOMYŚL SĘDKI

Wojciechowski, s. 115

Była to wieś szlachty zagrodowej w parafii Zbuczyn. Jako Sąthky występuje w 1514 r. (KpŁ 105) Sathky zapisano w 1529 r. (LR 416), ale Radomysl Szadki w 1531 r. (ZD XIV 383), w 1552 r. Radomysl de sorte Sandkowska, w 1564 r. Radomisl Sethki (KsP 33 644), w 1580 r. Radomisl Sąthky (ZD XIV 413), w 1589 r. Radomisl Setky (KsP 33 804v), tak samo w 1620 r. (RL 171). Późniejszych notowań brak. W miejscu gdzie mogła leżeć obecnie zalegają pola uprawne. Zlokalizowana (MWL).

ROWCZE

Litak, s. 35;
Litak Rd., s. 139

dziś Rówce, wieś granicząca od północy z Dziewulami. Lokowana na „surowym korzeniu” tuż przed 1548 r. (AGAD, MK, sygn., 74, k. 282- 286v). W 1604 r. wieś niewielka, jest w niej włók 3 osiadłych, itegra decima (Litak Rd., s. 139).

SMOLANKA

Wojciechowski, s. 133

gm. Zbuczyn Poduchowny, woj. siedleckie. Stanowiła pierwotnie dział wsi Krasusza (zob.) notowany od 1580 r. (ZD XIV 421). Być może nazwa była kontynuacją osady Smolna Wola, występującej od 1529 r., gdy zapisano Wolya Smolnya w parafii Tuchowicz (LR 423). Odnotowano ten dział Krasuszy jeszcze w l. 1531 (ZD XIV 379), 1552 (ibid. 398), 1564 (KsP 33 657) oraz w 1580 r. (ZD XIV 522), nie podając jednak danych. Zważywszy, że w roku tym odnotowana jest Smolanka, a zarówno w niej, jak i we wspominanej poprzednio Smolnej Woli, zamieszkiwali Krasuscy i Miklusze, przyjmujemy, iż obydwie nazwy odnoszą się do tej samej osady. W XVII i XVIII w. pisano ją Smolanka poza dwoma wyjątkami, gdy to w 1673 r. wyszczególniono Krasuse Smolanka (Rpogł. Ł 30v), podobnie na mapie Perthées’a. Później jest tylko Smolanka aż do dzisiaj (WU III 252).

SOBIESTAN

Wojciechowski, s. 133 – 134

W 1441 r. Mroczesław z Milanowa rządca łukowski sprzedał Janowi Zarębie dziedzictwa swe Grodzisko i Sobiestan, leżące między wsiami Zbuczyn, Dziewule i Jasiona w ziemi łukowskiej (ZDM VIII 2345). Jest to jedyna wzmianka o Sobiestanie, który musiał być osadą niewielką, skoro za oba sprzedane dziedzictwa otrzymał Mroczesław tylko 8 grzywien i 2 konie wartości 9 kóp pół-groszków. Osada ta wkrótce zaginęła, być może wchłonięta przez rozwijające się w późniejszym czasie Grodzisko (dziś Grodzisk).

ŚMIARY (JASTRZĘBIE-ŚMIARY)

Wojciechowski, s. 142

gm. Wiśniew, woj. siedleckie. Dział wsi Jastrzębie (zob.) notowany od 1507 r. (KpŁ 1 65; MRPS IV 9985). Po podziale tej wsi, jej część główna występująca poprzednio pod ogólną nazwą Jastrzębie przybrała drugi człon Smiary. Wskazuje na tę identyfikację położenie tej części Jastrzębi w układzie osadniczym terenu. W 1531 r. Jastrzębie Smiary miały zaledwie 3/4 łanu ziemi (ZD XIV 377), w 1552 r. Jastrzambie Smiary miały 1 łan (ibid. 391) w 1564 r. 4 łany (KsP 33 637v), tyleż w l. 1580 (ZD XIV 409) i w 1620 (RL 165). W XVII-XIX w. w zapisach Smiary i Jastrzębie-Smiary. W drugiej połowie XIX w. tylko Jastrzębie Śmiary (Cat 1870 79; SG III 502). Podobnie w 1921 r. (Spis 1921), 1933 r. (Sk 607). Obecnie tylko Śmiary (WU III 423).

TWORKI

Wojciechowski, s. 147

gm. Wiśniew, woj. siedleckie. Część wsi Jastrzębie (zob.) notowana z odrębną nazwą Thvorky od 1495 r. (KpŁ 1 88), a następnie w 1511 r. (MRPS IV 9985). W 1531 r. zapisano je jako Thworky i Jastrzambie Tworka, była to 1-łanowa wieś szlachty zagrodowej (ZD XIV 381, 391). W 1552 r. zapisano, że jest tu 1 i 1/4 łanu ziemi oraz młyn (ibid. 391), w 1564 r. miała ta wieś już 8 łanów i młyn (KsP 33 637). W 1580 r. Jastrząbie Tworki płaciły pobór od 2 łanów i młyna (ZD XIV 410). W 1589 r. miały 7 gospodarstw i młyn (KsP 33 798), w 1620 r. 7 łanów ziemi i młyn (RL 164). W XVII i XVIII w. pisano obocznie Tworki i Jastrzębie-Tworki. Od 1786 r. upowszechnia się nazwa Jastrzębie-Tworki notowane w ten sposób do połowy XX w. (Perth). W 1967 r. wieś ta nosi nazwę Tworki (Spis 1178), podobnie później (WU III 486).

WÓLKA KONOPNA

Wojciechowski, s. 166

gm. Trzebieszów, woj. siedleckie. Dział wsi Krasusza zapisany w 1529 r. jako Crasuska Wolya (LR 29), w 1564 r. w opisie wsi Krasusza Mikluse (zob. Mikłusy) widnieje już jako Wola Konopczina (KsP 33 656), w 1580 r. Konopczina Wola (ZD XIV 421), w 1589 r. Wolia Konopczina (KsP 33 818), w 1620 r. Wola – łącznie wsie Krasusza Miklusze, Wola i Smolanka – (RL 186), chociaż w tekście zapisano „z Woley Konopcziney”. Krasusza Wolka Konopczyna występuje w 1673 r. (Rpogł. Ł 30), zaś od 1721 r. jest to już Wolka Konopna (Vis. KM 20 263), chociaż w 1827 r. zapisano jeszcze raz Krasusze wólka Konopczana (Tab II 240). Później powrócono do nazwy Wólka Konopna, która obowiązuje do dzisiaj (UN 115 20; WU III 613).

Skrót

Objaśnienie

ADL

Archiwum Diecezjalne w Lublinie.

ADP

Archiwum Diecezjalne w Płocku

AGAD

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie

APL

Archiwum Państwowe Lublin

Cat 1870

Catalogus universi cleri saeculais et regularis Dioecesis Lublinensis Anno Domini 1870, Lublini 1870.

Ind

Indeks studentów Uniwersytetu Krakowskiego w l. 1400-1500, opr. J. Zathey i J. Reichan, Wrocław 1974.

KDMp

Codex diplomaticus Poloniae Minoris, Wyd. F. Piekosiński, t. I-IV, Kraków 1876, 1886, 1887, 1905.

KpŁ

Księga podkomorska łukowska, Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie, sygn. 1/22031.

KsP

Księgi poborowe, Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Skarbu Koronnego, Dz. I, nr 33, 149.

KzL

Księgi ziemskie lubelskie, Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie.

Litak

S. Litak, Formowanie sieci parafialnej w Łukowskiem do końca XVI w., Roczniki Humanistyczne KUL, t. XII, z. 2, 1964.

Litak Rd.

Rewizja dziesięcin w starostwie łukowskim z r. 1604. w: Roczniki Humanistyczne KUL, t. XII, z. 2, 1964 s. 137- 140.

LR

Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z 1529 r. (tzw. Liber Retaxationum), wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, Kraków 1968.

MK

Metryka Koronna w Archiwum Akt Głównych w Warszawie.

Mp

Kodeks dyplomatyczny Małopolski, wyd. F. Piekosiński, t. I-IV, Kraków 1876-1905; t. V – materiały w Zakładzie Dokumentacji Instytutu Historii PAN w Krakowie.

MRPS

Matricularum Regni Poloniae summaria, wyd. T. Wierzbowski i in., cz. I-IV. Warszawa 1905-1961.

MS

Matricularum Regni Poloniae Summaria, t. I-IV, wyd. T. Wierzbowski, W-wa 1905-1915 (wykorzystano do roku 1530).

MWL

Wojciechowski S., Województwo lubelskie w drugiej połowie XVI w. Komentarz i mapa. Atlas historyczny Polski, cz. 3, W-wa 1966.

Perth

Perthées Karol Karol de, Mapa szczegulna województwa lubelskiego, Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie.

PŁ

Fragmenty łukowskich ksiąg podkomorskich XV-XV w. w Archiwum Państwowym w Lublinie

RL

Rejestr poborowy województwa lubelskiego 1626 (ziemi łukowskiej 1620), wyd. J. Kolasa i K. Schuster, Wrocław 1958.

RP

Rejestry poborowe województwa lubelskiego. (Rejestr z r. 1531 wyd. A. Pawiński, Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym opisana, t. IV, W-wa 1886. Rejestr z r. 1533 w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Skarbu Koronnego I, t. 33, k. 181-289)

RPogł. Ł

Rejestr pogłównego ziemi łukowskiej z r. 1673, Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Skarbu Koronnego, Dz. I, ks. 72, k. 2-48v.

SG

Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, opr. F. Sulimirski, B. Chlebowski, W. Walewski, t. I-XV, W-wa 1880-1902.

Sk 1933

Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej…, oprac. pod kier. T. Bystrzyckiego, Przemyśl-Warszawa 1933.

SKP

Skorowidz Królestwa Polskiego czyli spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, W-wa 1877, t. 1-2

SP

Starodawne prawa polskiego pomniki, t. I, wyd. A. Helcel, Warszawa 1856; t. II, wyd. A. Helcel, Kraków 1870; t. VII, cz. 2 i 3, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1885; t. VIII, wyd. B. Ulanowski, Kraków 1884-1886.

Spis 1921

Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Województwo lubelskie. W-wa 1924.

Spis 1967

Spis miejscowości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, W-wa 1967.

TA

Najstarsze zapiski ziemskie lubelskie z 1409 r., wyd. L. Białkowski, Teki Archiwalne, t. 7, Warszawa 1961.

Tab

Tabela miast, wsi i osad Królestwa Polskiego…, t. I-II, W-wa 1827.

UN

Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych, z. 115 – pow. łukowski, 1970.

Vis DL

Wizytacje kościelne: Archiwum Diecezjalne w Lublinie, vol. 96 z 1603 r. ; vol. 98 z 1683 r. ; vol. 100 z 1678-79 r.; vol. 101 i 102 z l. 1738-39; vol. 103 z 1748 r.; vol. 104 i 105 z l. 1781 i 1782; vol. 182 i 183 z 1800 r.; vol. 190 z 1803 r.; vol. 189, 193, 194, 195 z l. 1801-1806; vol. 196a z l. 1807-08; vol. 205, 206, 208 z l.1830-1835.

WU

Wykaz urzędowych nazw miejscowych w Polsce, t. 1-3, W-wa 1980-1982.

ZD XIV

Źródła dziejowe, t. XIV: Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym opisana przez Adolfa Pawińskiego. Małopolska, t. III, W-wa 1886.

ZDM

Zbiór dokumentów małopolskich, wyd. S. Kuraś i I. Sułkowska-Kurasiowa, t. I-VIII, Kraków-Wrocław 1962-1975.

ZL

Księgi ziemskie lubelskie w Archiwum Państwowym w Lublinie.