Akcje zbrojne przy linii kolejowej

1. Wysadzenie pociągu niemieckiego 27 listopada 1943 roku

W odwecie za rozstrzelanie w Siedlcach dziesięciu Polaków przez władze policyjne, 27 listopada 1943 roku wysadzono pociąg na stacji kolejowej w Diewulach. Wśród Niemców byli zabici i ranni. Przerwa w ruchu pociągów trwała 7 godzin (patrz zakładka "V Ośrodek ZWZ-AK").

Jan Wiśniewski

2. Wysadzenie pociągu niemieckiego w 1944 r.[1]

W pierwszych dniach lipca 1944 r. oddział wydzielony z batalionu BCH Mariana Grzebisza („Wicher”) i Mariana Kosieradzkiego („Franciszek”) dokonał napadu w rejonie miejscowości Dziewule na niemiecki transport wojskowy na linii kolejowej Siedlce-Łuków.

Otrzymawszy wiadomość, że będzie tędy przejeżdżał transport wojskowy, dowództwo 2 batalionu BCH postanowiło zorganizować zasadzkę. Na miejsce akcji wybrano teren w pobliżu przystanku kolejowego Dziewule. W przeddzień przeprowadzono rozpoznanie i sporządzono dokładny plan napadu na pociąg. Wykonać go miało 60 partyzantów uzbrojonych w najlepszą broń. Kierownictwo akcją objął dowódca batalionu „Wicher”.

Wyznaczonego dnia wieczorem oddział podzielony na dwie grupy zajął stanowiska w lesie po obu stronach toru kolejowego. Wkrótce, po północy, nadjechał pociąg. Partyzancka mina unieruchomiła go. Z wagonów wyskoczyli niemieccy żołnierze wszczynając bezwładną strzelaninę. Po pewnym czasie w przodzie pociągu zaczęły się gromadzić coraz większe grupy żołnierzy niemieckich. Wtedy grupa uderzeniowa partyzantów otworzyła zmasowany ogień i przeszła do ataku, odrzucając nieprzyjaciela od wagonów w kierunku lasu, w którym ukryła się druga grupa partyzantów.

Niemcy zaatakowani z obu stron złożyli broń. Był to duży oddział wojskowy pod dowództwem kilku oficerów, liczący około 350-400 żołnierzy. Otworzono wagony i zabrano z nich broń i amunicję, ładując ją na 10 chłopskich furmanek. Z akcji, w której ranny został tylko jeden partyzant, wycofano się bez strat. Niemcy mieli 23 zabitych i 47 rannych.

_________________________
[1] Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga, Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945, Wydawnictwo MON, Warszawa 1977, s. 112.

3. Potyczka LWP z oddziałem "Łupaszki" w 1946 r.

4 grudnia 1946 r. na stacji kolejowej w Dziewulach doszło do starcia oddziału ZO "Pogoń" Antoniego Połujanowa, ps. "Błyskawica" (żołnierza kadry dowódczej legendarnej 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej Mjra Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” - więcej w zakładce: "oni oddali życie młode") z transportem 14 DP Ludowego Wojska Polskiego. W wyniku potyczki 2 żołnierzy Połujanowa zostało zabitych, a jeden ujęty. Straty po stronie LWP - 6 rannych[1].

Żołnierze z oddziału „Łupaszki”[2]

_______________________________

[1] Żołnierze zapomniani, Luźne Kalendarium, Lubelszczyzna 1946.
http://www.gazetaprawna.pl/forum/viewtopic.php?f=6&t=49539&start=90&st=0&sk=t&sd=a&sid
=c82e6d409d327b151839d95334225652

[2] Żołnierze Wyklęci – kadra dowódcza 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej Mjra Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” - opracowane na podstawie materiałów zgromadzonych przy publikacji Atlasu Polskiego Podziemia Niepodległościowego.
http://www.lupaszko.pl/viewpage.php?page_id=7

powrót

Andrzej Boczek
boczeka@wp.pl

Copyright ©