Relacje naocznych świadków wydarzeń - inni

Mieczysław Krasnodębski z Siedlec

Na początku podróży w okolicach miejscowości Dziewule kilku kolegów próbowało uciec przez wypiłowany wcześniej w ścianie wagonu otwór. Pierwszy wyskoczył Bołbotowski i jemu udało się przeżyć. Następni wyskoczyli Nowotniak i Jacenciuk. W tym momencie konwojent, który jechał na dachu wagonu, zauważył, ze coś się dzieje. Zatrzymali pociąg. Dwóch uciekinierów zastrzelili pod wagonem. Zagrozili, że wszystkich pozostałych z naszego wagonu też zabiją. Starszy wagonu zaczął wyjaśniać sytuację i mówił, że ostrzegał uciekinierów. Nie skończył zdania, gdyż strzelili mu prosto w głowę. Gdzieś w okolicach Baranowicz zabrano z wagonu jego ciało. Wszyscy byliśmy tak zastraszeni, że nikt już nie próbował ucieczki.

Józef Mikołajczuk z Niecieczy, gm. Sabnie

(…) Dowódcą mojego plutonu (w obozie w Rembertowie) był porucznik Sokołowski. Został on zastrzelony podczas ucieczki pod Dziewulami. To właśnie od porucznika Sokołowskiego dowiedziałem się, że wywiozą nas na Sybir (…).
Przed odjazdem cały dzień nosiliśmy wodę do wagonów ze studni, która stoi w Rembertowie po dzień dzisiejszy. Byłem tak zmęczony, że przespałem moment ucieczki. Obudziłem się, gdy już nas liczyli i przy tym bili kantówkami. Mnie też nieźle się oberwało (…).

Stanisław Oleszczuk z Suchodołu, gm. Sabnie

(…) 25 marca ruszam z transportem na wschód. Po przejechaniu kilkudziesięciu kilometrów organizuję z innymi zesłańcami ucieczkę z transportu. W wagonie były nieszczelne drzwi, które łatwiej można było podpiłować i wyłamać w nich deski. Gdy pociąg zwolnił, wyskoczyło z wagonu kilku zesłańców. Ucieczkę zauważono i zatrzymano pociąg. Kilku uciekinierów zabito. Mnie udało się dobiec do pobliskiego lasku. (…) Te co ze mną uciekł był poznaniakiem, nazywał się Małolepszy (...).

Relacje naocznych świadków wydarzeń pod Dziewulami 25.03.1945 r., w: Jednodniówka z okazji uroczystości odsłonięcia Pomnika poświęconego pamięci poległym i pomordowanym Polakom w latach 1939-1945, s. 50, Dziewule 2010.

powrót

Andrzej Boczek
boczeka@wp.pl

Copyright ©