DZIEWULE 1441
 
Osoby posiadające stare fotografie, dokumenty lub inne pamiątki związane z historią wsi Dziewule serdecznie zapraszam do współpracy - A.B.
Rodzina Połujanów: rodzice: Antoni i Anna | dzieci: Eugeniusz | Konstanty | Antoni | Helena
Rodzice: Antoni i Anna Połujanów

Antoni Połujanów urodził się 2 lutego w 1888 r. w Iganiach pod Siedlcami. Służył w armii carskiej. Kilkakrotnie odznaczony. W 1917 r. najprawdopodobniej dołączył do nowo formowanego na Białorusi I Korpusu Polski w Rosji. W Korpusie znaleźli się żołnierze polscy służący w armii carskiej w rejonach: Białorusi, Polesia, Litwy i Łotwy. W Rosji w tym czasie panowało ogólne rozprzężenie na skutek rewolucji bolszewickiej. I Korpus uczestniczył w walkach z Gwardią Czerwoną, odnosząc kilka zwycięstw. Najważniejsze to zdobycie 29 stycznia 1918 twierdzy w Bobrujsku, obsadzonej przez 7 tysięczną załogę bolszewicką. 21 maja 1918 Korpus został rozbrojony przez oddziały niemieckie w twierdzy w Bobrujsku (którą w tym czasie kontrolował). Ostatni transport wojsk Korpusu opuścił Bobrujsk 8 lipca 1918. Żołnierze Korpusu po rozbrojeniu przybyli w większości do Warszawy, gdzie odegrali znaczącą rolę w odzyskaniu niepodległości, a następnie weszli w skład powstającego Wojska Polskiego [Wikipedia].

Antoni Połujanów w niedługim czasie po powrocie z Bobrujska wraz ze swoja żoną Anną osiedlili się w Dziewulach. Czy był to przypadek czy może świadomy wybór, pozostaje tajemnicą. Trzeba wspomnieć, że w tamtym czasie Dziewule były miejscem atrakcyjnym komunikacyjnie. Początkowo był tu jedyny przystanek kolejowy na trasie Siedlce-Łuków, co umożliwiało szybkie, jak na tamte czasy, dostanie się do Warszawy. Podróżni ciągnęli tu z całej okolicy.

Antoni z Anną mieli czworo dzieci, trzech synów i córkę. Losy tej rodziny były tragiczne. Dwóch najmłodszych synów Antoniego oddało życie młode. O tych wydarzeniach Antoni Połujanów wypowiedział znamienne słowa: Tak ciężko przeżyć śmierć własnych dzieci. Wiele widziałem ofiar wojny, ale nie myślałem, że wśród nich będą moi synowie. Po wojnie Antoni wraz z żoną i najstarszym opóścili Dziewule i udali się na zachód Polski. W Dziewulach do końca swoich dni została tylko córka. Tu założyła rodzinę. Tu po dziś dzień żyją jej potomkowie.

Dzieci Antoniego i Anny Połujanów:

-Eugeniusz, Gienek - ........... -1941 r. Zastrzelony przez Niemców w lesie Bierazka,
-Konstanty, Kostek -1917-1945. Zamordowany już po zakończeniu wojny,
-Antoni, Tonik, ps. Błyskawica - ur. w 1914 r. Dożył sędziwego wieku na zachodzie Polski,
-Helena, nazywana w Dziewulach potocznie Sedziową, jako że była żoną Sylwestra, Sedka Dziewulaka.

Anna i Antoni Połujanów - z czasów pobytu w Rosji (zdjęcie z synem) oraz w Dziewulach w okresie międzywojennym (w tym czasie Antoni pracował w policji, prawdopodobnie w Hołubli).

Początkowo Połujanowowie mieszkali na jednym siedlisku z rodziną Gochniów, przy drodze na "Piaski". W 1931 Antoni zakupił drugie siedlisko przy rozwidleniu drogi prowadzącej do Januszówki i tu pobudował niewielki murowany dom. Otworzył w nim sklep, w którym handlował głównie mięsem. Handel ten rozkwitł w czasie okupacji, gdy do Dziewul po rąbankę zaczęli przyjeżdżać warszawiacy.


Rejestr pomiarowy wsi Dziewule z 1936 r.

 

Działka nr 502, którą Połujanowowie nabyli w 1931 r. i na której pobudowali dom (wycinek z planu gruntów wsi Dziewule z 1936 r., sporządzonego wg. pomiaru z 1933 r.)

Mapka z lat 70-tych XX w. Dziś domy zaznaczone na mapce już nie istnieją.

 

Karta mobilizacyjna Antoniego Połujanowa z okresu międzywojennego.
Legitymacja służbowa Antoniego Połujanowa-ojca z 1954 r.

Antoni Połujanów - ojciec zmarł w roku 1956.

 

Opowiedział i zdjęcia udostępnił Wiesław Koziestański

 

powrót

Andrzej Boczek
boczeka@wp.pl

Copyright ©