Osoby posiadające stare fotografie, dokumenty lub inne pamiątki związane z historią wsi Dziewule serdecznie zapraszam do współpracy - A.B. |
||
1441-1933 | pradzieje | źródła XV-XX w. | 1863-1864 | 1914-1918 | 1920 | 1939-1945 | mapy | zabytki | dwór | parafia | szkoła | rody | Żydzi | życie codzienne | twórcy | wsie okoliczne | krajobrazy | strony polecane | komentarze | ostatnio dodane
|
||
1939-1945: ZWZ-AK Zbuczyn: dokonania | oddział partyzancki "Ryś" | Bolesław Prochenka | wielka "wsypa" | towarzysze broni | tablice pamięci Ośrodka AK Zbuczyn | poświęcenie sztandaru | pogrzeb "Zenona" || Mord NKWD: w drodze na Syberię | rodziny | świadkowie: Feliks Krasnodębski | Stanisław Leoniak | Michał Pawelec | Marian Połok | Jan Remiszewski | inni | pamięć, która trwa || Oni oddali życie młode: Konstanty Chromiński | Józef Dziewulak | Bolesław Dziewulski | Bolesław Marczuk | rodzina Połujanów || Bitwa o szyny: akcje zbrojne przy linii kolejowej || Czasy wojny: okupacyjne epizody | roboty przymusowe na rzecz okupanta || Po "wyzwoleniu": "żołnierze wyklęci" | |
||
Relacje naocznych świadków wydarzeń - Marian Połok ze Skwierczyna opowiada, jak zginęli Eugeniusz Żyluk oraz Lucjan Rytel
Eugeniusz Żyluk zamieszkały w Wyrozębach został aresztowany przez NKWD. Został umieszczony w Rembertowie, a następnie po miesiącu pobytu w obozie, w którym i ja się znalazłem, został umieszczony w podstawionym transporcie składającym się z wagonów bydlęcych z zabitymi blachami oknami. Pociąg ruszył na wschód. Na widok mijanych rodzinnych stron ogarnęła nas rozpacz. Zaczęliśmy narzędziami, jakie mieliśmy piłować rygle. Inni wyrzynali dziury w podłogach, szykując się do ucieczki. Obsługa transportu zauważyła ucieczkę i natychmiast zatrzymała pociąg. Zarządzono przegląd wagonów i stwierdzono uszkodzenia. Po słowach konwojenta „Kto to zdjełał?” zapadło milczenie. Po słowach „Wybiję wszystkich!” wystąpił Eugeniusz Żyluk, a drugi Lucjan Rytel. Wyprowadzono ich z wagonu i po chwili padły strzały. Obaj skończyli życie. Eugeniusz Żyluk zdążył krzyknąć: O Jezu! Byłem tego naocznym świadkiem. Relacje naocznych świadków wydarzeń pod Dziewulami 25.03.1945 r., w: Jednodniówka z okazji uroczystości odsłonięcia Pomnika poświęconego pamięci poległym i pomordowanym Polakom w latach 1939-1945, s. 49, Dziewule 2010.
Andrzej Boczek Copyright © |
||
1441-1933 | pradzieje | źródła XV-XX w. | 1863-1864 | 1914-1918 | 1920 | 1939-1945 | mapy | zabytki | dwór | parafia | szkoła | rody | Żydzi | życie codzienne | twórcy | wsie okoliczne | krajobrazy | strony polecane | komentarze | ostatnio dodane |